شال اندازي:
درمناطق غربي و شمال غربي ايران معمول است .
مراسم شال اندازی: شال اندازی یکی از مراسم شب چهارشنبه سوری است که تاکنون اعتبار خود را در شهرها و روستاهای همدان و زنجان حفظ کرده است. پس از خاموشی آتش و کوزه شکستن و فالگوشی و گره گشایی و قاشق زنی جوانان، نوبت به شال اندازی می رسد. جوانان چندین دستمال حریر و ابریشمی را به یکدیگر گره زده، از آن طنابی رنگین به بلندی سه متر می سازند. آنگاه از راه پلکان خانه ها یا از روی دیوار، آنرا از روزنه دودکش وارد منزل می کنند و یک سر آن را خود در بالای بام در دست می گیرند، آنگاه با چند سرفه بلند صاحبخانه را متوجه ورودشان می سازند.
صاحبخانه ها که منتظر آویختن چنین شال هایی هستند، به محض مشاهده طناب رنگین، آنچه قبلاً آماده کرده اند، در گوشه شال می ریزند و گره ای بر آن زده، با یک تکان ملایم، صاحب شال را آگاه می سازند که هدیه سوری آماده است.
آنگاه شال انداز شال را بالا می کشد. آنچه در شال است هم هدیه چهارشنبه سوری است و هم فال.
اگر هدیه نان باشد آن نشانه نعمت است، شیرینی نشانه شیرین کامی و شادمانی، انار نشانه کسرت اولاد در آینده و گردو نشان طول عمر، بادام و فندق نشانه استقامت و بردباری در برابر دشواری ها، کشمش نشانه پرآبی و پربارانی سال نو و اگر سکه نقره باشد نشانه سپیدبختی است/
شال اندازی در آذربایجان غربی، مبتنی بر شیوه ای بود و آیین آن چنین بوده است که بعد از مراسم آتش افروختن در چهارشنبه، با گرگ و میش هوا، جوانان بر بام خانه خویشان و همسایگان رفته و دستمالی را از پنجره و در روستا‌ها از روزن بام‌ها به درون آویزان می‌کردند و عیدی می خواستند.

صاحبخانه دستمال را از آجیل و میوه و سایر هدایا پر می‌ کرد و می گفت: ˈچک الله مطلبین وئرسین …ˈ یعنی: ˈبکش؛ خداوند مرادت را بدهدˈ

بخت گشايي:
يكي ديگر از مهمترين رسوم جهارشنبه سوری است. دختران دم بخت آداب گوناگوني را انجام مي دهند كه مهمترين آن فال گوش است و فال كوزه كه همراه با ترانه هاست .
آجيل اين شب كه در بين اقوام مختلف بصورت آجيل بي نمك است و هر منطقه در ايران آنچه را از محصولات خشكبار بيشتر دارد آماده مي سازد.

مراسم کوزه شکنی
مردم پس از آتش افروزی مقداری زغال به نشانه سیاه بختی،کمی نمک به علامت شور چشمی، و یکی سکه دهشاهی به نشانه تنگدستی در کوزه ای سفالین می اندازند و هر یک از افراد خانواده یک بار کوزه را دور سر خود می چرخاند و آخرین نفر ، کوزه را بر سر بام خانه می برد و آن را به کوچه پرتاب می کند و می گوید: «درد و بلای خانه را ریختم به توی کوچه» و باور دارند که با دور افکندن کوزه، تیره بختی، شور بختی و تنگدستی را از خانه و خانواده دور می کنند.

فالگوش :
يكي دیگر از مراسم مربوط به چهارشنبه سوری ، فالگوش ایستادن است ؛ بدین معنی که کسانی که حاجتی دارند ، نیت می کنند و سر چهار راه یا در معبری فالگوش می ایستند و به حرف نخستین عابری ، که از کنارشان می گذرد توجه می کنند و هر کلام که از دهان او درآید در استجابت مراد خود به فال بد یا خوب می گیرند ، اگر گفته عابری موافق با آرزوی صاحب حاجت باشد آن آرزو را برآورده شده می دانند.بعضی ها به جای رفتن به چهارراه و معابر ، این کار را در پشت در اطاق هم انجام می دهند و نخستین سخنی که از پشت در اطاق شنیدند به فال بد و یا خوب در اجابت حاجتشان فرض می کنند.
مراسم اندرونی چهارشنبه سوری

سفره چهارشنبه سوری

آجیل چهارشنبه سوری :
آجيل چهارشنبه سوري آجيل چهارشنبه سوري ريشه در آئين باستان دارد، اين آجيل مشكل گشا معمولاً از هفت نوع ميوه خشك تشكيل شده است. در خراسان آجيل چهارشنبه سوري بي نمك است مانند انجير، كشمش، خرما، خشكه توت، فندق، پسته و بادام خام كه خوردن اين هفت آجيل بي نمك در آن شب شگون دارد. در روستاهاي اروميه كشمش، مويز، گردو، بادام، سنجد، خرما، انجير، شيريني، آب نبات، آينه و سكه قرار مي دهند و همه چراغ ها را روشن مي كنند.

و به طور كلي در سراسر ايران آجيل چهارشنبه سوري مجموعه اي است از دانه هاي خشك و ميوه هاي خشك.
رسمی که از قدیم در ایران متداول است ، تهیه و خوردن آجیل چهارشنبه سوری است . این آجیل شور و شیرین ، مانند آجیل مشگل گشاست؛ یعنی علاوه بر مواد اصلی بو داده ی شور و شیرین، مانند آجیل، برگه هلو و زردآلو ، قیسی ، کشمش سبز ، مویز ، باسلـُق ، پسته و بادام ، فندق بو نداده ، نقل ، شکر ، پنیر ، و مغز گردو هم اضافه می کنند. تهیه این آجیل را برای استجابت یک مراد نذر می کنند . خوردن این آجیل در شب چهارشنبه سوری ، به اعتقاد مردم باعث شگون و خوش یمنی است.

در بندر عباس حلوا و كلوچه مخصوص در اين شهر مي پزند تا روز چهارشنبه سوري به بچه هايي كه در طلب آن به در خانه ها مي آيند بدهند .

شام چهارشنبه سوری
بین مردم مرسومه که در این شب شام سبزی پلو ماهی وکوکو سبزی و دلمه وانواع آش
و بعد از شام شب چره ای با آجیل شیرین و انواع مغزها مانند گردو و بادام و فندق و کشمش و خرما و قیسی انجیر باسلوق و شیرینی جات ساده دارن . فقط باید از اسراف و تبذیر و زیاده روی پرهیز کرد . این مراسم بزرگترین حسن اش به سادگی و بی آلایشی اش هستش … قرار نیست برای تهیه و تدارک این چیزها خانواده ها متحمل زحمت وهزینه زیاد بشن .